Majątek wspólny po śmierci małżonka ulega podziałowi w częściach równych. Takie rozwiązanie przewidują przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którymi udziały małżonków w majątku wspólnym są równe. Co to oznacza? Łatwo to wyjaśnić m. in. na przykładzie określonej kwoty pieniędzy, np. 40 000 złotych, które wchodzą w skład majątku wspólnego małżonków.
Biorąc pod uwagę fakt, że udziały małżonków w majątku wspólnym są równe, kwota 20 000 złotych należy do żyjącego małżonka, a pozostała kwota 20 000 złotych należąca do zmarłego małżonka podlega dziedziczeniu. Oznacza to, że współwłasność małżeńska po śmierci jednego z małżonków staje się współwłasnością w częściach równych, a część nieżyjącego małżonka podlega dziedziczeniu z testamentu lub z ustawy.
Współwłasność małżeńska, a testament
Należy, przy tym pamiętać, że ważnie sporządzony testament, ma pierwszeństwo przed dziedziczeniem ustawowym. Oznacza to, że w miejsce udziału w majątku wspólnym zmarłego małżonka, wstępuje jego spadkobierca lub spadkobiercy testamentowi, w zależności, ile osób do spadku powoła zmarły małżonek w testamencie. wspólność majątkowa, a spadek Jeżeli zmarły małżonek nie pozostawił testamentu, udział spadkowy po zmarłym małżonku dziedziczą jego najbliżsi na podstawie ustawy. W pierwszej kolejności, z ustawy, do spadku są powołane dzieci i małżonek w częściach równych, przy czym udział małżonka nie może być mniejszy niż ¼ udziału w spadku.
Takie sytuacje mają miejsce kiedy, spadkodawca miał więcej niż troje dzieci. W pozostałych przypadkach małżonek wraz z dziećmi dziedziczą w częściach równych. Dla przykładu, umiera jeden z małżonków i nie pozostawia testamentu. W chwili śmierci żyje drugi z małżonków oraz dziecko. W tej sytuacji żyjący małżonek wraz z dzieckiem, dziedziczą spadek po zmarłym w udziale po ½ na podstawie ustawy.
Wspólność majątkowa po śmierci małżonka
Po śmierci jednego z małżonków, którzy żyli w ustroju wspólności ustawowej małżeńskiej, wspólny majątek ulega podziałowi na dwie równe części. A część zmarłego małżonka podlega dziedziczeniu na podstawie testamentu lub ustawy. Zdarza się, że udział zmarłego małżonka dziedziczy kilka osób (nie zawsze są to jego najbliżsi, tj. małżonek i dzieci, w zależności czy zmarły małżonek posiadał dzieci lub pozostawił testament) przez co stają się oni współwłaścicielami we wspólnym majątku wraz z żyjącym małżonkiem.
W takich sytuacjach bardzo często koniecznym staje się przeprowadzenie działu majątku małżeńskiego i działu spadku połączonego ze zniesieniem współwłasności. Przy czym, należy zauważyć, że udział żyjącego małżonka będzie większy od udziału pozostałych współwłaścicieli i nigdy nie będzie on mniejszy. Dzieje się tak ponieważ, żyjący małżonek nabywa połowę udziału w majątku wspólnym. Druga połowa podlega dziedziczeniu na rzecz jednego lub kilku spadkobierców. Może dojść również do sytuacji w której zmarły małżonek pozostawi testament, w którym do całości spadku powołał żyjącego małżonka. Jeżeli żyjący małżonek przyjmie spadek po zmarłym małżonku z testamentu, cały majątek wspólny małżonków przypada żyjącemu małżonkowi.
adwokat Izabela Kusz